Helsinki

Helsinki – stolica i największe miasto Finlandii. To miasto relaksacyjne, niewielkie (mieszka tu tylko 560 tys. mieszkańców), pełne zieleni i żyjące w symbiozie z otaczającym je z trzech stron morzem. Brak tu wielkich wieżowców, nie ma żadnych blokowisk. Miasto jest raczej parterowe, a budynki chowają się wśród licznych drzew i malowniczo przeglądają w licznych jeziorkach, rzeczkach czy stawach.

  W obrębie Helsinek znajduje się ponad 300 wysp i wysepek. To jedno z najbardziej zielonych miast Europy.  Ponadto stolica słynie też z bogatego życia nocnego, białych nocy w czerwcu i lipcu, potraw z renifera oraz… największej w Europie izby wytrzeźwień;)

   Zielona stolica Finlandii przyciąga przyjaznym, nowoczesnym klimatem miasta portowego.

Do Finlandii najlepiej dostać się promem z Tallina.

1. Najważniejszy punkt Helsinek to Plac Senacki. Stanowi serce tej stolicy. Plac otacza mnóstwo budynków klasycystycznych. Na środku placu znajduje się Katedra luterańska zaprojektowana przez Carla Ludwiga Engla i budowana od 1820 do 1850 roku w stylu neoklasycystycznym, której białe kopuły widoczne są niemal z każdej części miasta. Prowadzą do niej monumentalne schody.  Bogato rzeźbiona neoklasycystyczna fasada świątyni stanowi przeciwwagę dla surowego, luterańskiego wnętrza, które już nie zachwyca.  W krypcie świątyni znajduje się kawiarnia, co jest dość nietypowym wykorzystaniem tej przestrzeni. Przed katedrą  stoi pomnik Cara Aleksandra II, który został wzniesiony w 1896roku. Finowie, w przeciwieństwie do Polaków darzą tę postać sympatią. To właśnie on nadał językowi fińskimi status równy z rosyjskim. Na wprost katedry stoi, wzniesiony w 1757 roku, dom Sederholma - najstarsza w mieście ceglana budowla. W jej wnętrzu mieści się muzeum poświęcone XVIII-wiecznym Helsinkom i osobie zamożnego przemysłowca Johana Sederholma. Natomiast po wschodniej stronie placu znajduje się Valtioneuvosto (Pałac Rządu), który był siedzibą senatu od 1822 roku, a na wprost wspomnianej budowli znajduje się Helsingin Yliopisto (Uniwersytet Helsiński) założony w 1828 roku, a obok Yliopisto Kirjasto (Biblioteka Uniwersytecka).

• Katedra Luterańska  - jeden z najlepiej rozpoznawanych obiektów w Helsinkach. Co roku kościół odwiedza ponad 350 000 ludzi. Kościół regularnie jest używany zarówno jako miejsce modlitwy, ale również do specjalnych wydarzeń takich jak śluby czy organizacja różnego typu koncertów. Schody prowadzące do wejścia są ulubionym miejscem spotkań i hucznych obchodów Nowego Roku.
  
  

• Pomnik Cara Aleksadra II

• Uniwersytet Helsiński  - to największy uniwersytet w Finlandii (38 tys. studentów i 7,6 tys. pracowników). Wykłady odbywają się w językach fińskim i szwedzkim. Według szacunków uczelni kobiety stanowią ok. 64% studentów. Uniwersytet powstał na początku XIX wieku.
  
   

                                                               

 2. Sobór Uspieński (Sobór Zaśnięcia Matki Bożej) -  główna świątynia Fińskiego Kościoła Prawosławnego w Helsinkach. Została wybudowana w 1868 według projektu rosyjskiego architekta Aleksieja Gornostajewa. Zlokalizowana w historycznej dzielnicy Helsinek – Katajanokka. Posiada złote kopuły i czerwoną fasadę, reprezentuje przykład rosyjskich wpływów w Finlandii. Jest to największy sobór w tzw. Zachodniej Europie.

 

3. Pałac Prezydencki w Helsinkach  - jedna z oficjalnych rezydencji prezydenta Republiki Finlandii w Helsinkach. Znajduje się na północnej stronie Esplanadi, z widokiem na Rynek.

4. Wielka Synagoga w Helsinkach – jedna z dwóch czynnych synagog w Finlandii. Synagoga została zbudowana w 1906 roku, według projektu Johana Jacoba Ahrenberga w stylu historycznym z elementami mauretańsko-orientalnymi. Jest jednym z bardziej oryginalnych budynków w mieście ze względu na swój styl oraz wielką kopułę, znajdująca się bezpośrednio nad główną salą modlitewną. W 2006 roku synagoga obchodziła 100-lecie istnienia.

5. Linnanmäki – wesołe miasteczko w Helsinkach, położone w dzielnicy Alppila. Należy do fundacji, która zbiera pieniądze na pracę ochrony dzieci. W Linnanmäki jest około 40 różnych, dużych i małych urządzeń. Poza tym są hale z automatami do gry, kioski, restauracje i scena zewnętrzna. Najstarsze urządzenie to karuzela, która została zbudowana w 1896 r. Najbardziej popularne urządzenie to kolejka górska, istniejąca od 1951 r.

6. Temppeliaukion kirkko - nowoczesny, okrągły kościół wykuty w skale. Znajduje się poza ścisłym centrum, więc żeby go zobaczyć trzeba się specjalnie pofatygować do dzielnicy Töölö. Zaprojektowali go bracia Suomalainen, a wybudowany został w 1969 roku. Projekt zakładał zachowanie skalistego terenu, na którym miał stanąć kościół. Dlatego też projektanci zdecydowali, żeby świątynię wykuć. Zbudowany jest wewnątrz masywnych, granitowych skał, które tworzą wewnętrzne ściany. Kościół jest okrągły, na zewnątrz widoczna jest jedynie miedziana kopuła. Świątynię oświetla światło naturalne, które wpada poprzez wąskie, szklane panele umieszczone dookoła pomiędzy kopułą a ścianami. W kościele jedyną dekoracją są zmienne szarości skały oraz światło wpadające przez okna rysujące na sklepieniu złote refleksy. Poza tym kamienny ołtarz, mosiężne organy i kilka świeczek - a mimo to całość wygląda niezwykle efektownie.  Oglądając z pewnej odległości kopułę, wyłaniającą się ze skały można odnieść wrażenie, że jest to porzucony latający spodek. Z uwagi na dobrą akustykę kościoła, w jego wnętrzu odbywają się koncerty muzyki klasycznej.

7. Stockmann –   dom towarowy znajdujący się w centrum Helsinek między ulicami Aleksanterinkatu i Mannerheimintie.  Jest jednym z wielu sklepów sieci Stockmanna. Obiekt posiada 9 poziomów (w tym 2 podziemne). Można w nim kupić praktycznie wszystko, począwszy od produktów spożywczych, a kończąc na artykułach luksusowych. Z roczną liczbą klientów wynoszącą 17 mln jest największym domem handlowym w Finlandii oraz największym w krajach nordyckich pod względem obrotu.

8. Pomnik Jeana Sibeliusa - to ogromne stalowe organy o 24 tonach upamiętniające niezwykle popularnego w Helsinkach kompozytora Jeana Sibeliusa. Sibelius był dla Finów, jak Chopin dla Polaków. Tworzył, nawiązując do fińskiego folkloru i literatury narodowej. Jego najbardziej znany poemat symfoniczny nosi znamienny tytuł Finlandia. Stworzenie pomnika kosztowało artystkę Eilę Hiltunen 6 lat pracy, 24 tony stali nierdzewnej i chorobę płuc, której nabawiła się spawając konstrukcję na mrozie, bo wiatr, w położonym nad zatoką parku hula dość mocno - szczególnie zimą. Uroczyste odsłonięcie rzeźby nastąpiło w 1967 roku w 10 rocznicę śmierci Sibeliusa. Później do organów dołączyła rzeźba (autorstwa tej samej autorki) przedstawiająca głowę kompozytora - ale ona nie przypadła już mieszkańcom Helsinek do gustu bo jak twierdzą Sibelius wygląda jakby miał rogi łosia ;)

9. Suomenlinna ( "Twierdza Fińska"; "Twierdza Szwedzka") – wybudowana w 1748r. przez Szwedów twierdza w Helsinkach, położona na grupie sześciu wysp niedaleko brzegu.  Największa twierdza morska w Europie. Dawniej miała za zadanie bronić Helsinek od strony morza. Obecnie utraciła walory militarne, posiada jednak wielkie znaczenie kulturowe jako zabytek historyczny i atrakcja turystyczna. W 1991 r. została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Wyspy te mają ok. 850 mieszkańców. Znajduje się na nich również kilka  muzeów, m.in.:  Muzeum Suomenlinny, Muzeum Ehrensvärda (był on pierwszym dowódcą i budowniczym fortecy),muzeum wojskowe (jednym z eksponatów jest "Vesikko" – okręt podwodny z okresu II wojny światowej), muzeum lalek,  w którym możemy zobaczyć  XIX-wieczne lalki, pluszaki czy drewniane zabawki ,  a ponad to morska szkoła wojskowa, stare działa armatnie, mury obronne, podziemne schrony, stary port, więzienie, kościół,  który jako jedyny na świecie pełni także funkcję latarni morskiej oraz wiele restauracji i kawiarni dla turystów. Do Suomenlinny można dotrzeć niewielkimi promami, które kursują przez cały dzień w odstępach kilkunastu minut. Miejsce to świetnie nadaje się na urządzenie pikniku i zjedzenie śniadania na trawie. Wybierając się na wyspy, trzeba być przygotowanym na długi spacer (nie zawsze po równym terenie) i silny, morski wiatr, nawet latem.

10.  Do innych godnych uwagi zabytków i miejsc Helsinek należą: Dworzec Kolejowy (budynek z 1914 roku wykonany według projektu Eliela Saarinana), Teatr Narodowy z 1882 roku, Lasipalatsi - Szklany Pałac (reprezentujący styl fińskiej secesji), Finlandia Talo (gmach kongresowy zaprojektowany przez Alvara Aalto), obserwatorium astronomiczne (zaprojektowane przez Engela w 1825 roku), Kaivopuisto (skalny park powstały w 1840 roku), Plac Targowy (Kauppatori), Kamień Carycy, Esplanadi, Stadion Olimpijski oraz słynne muzea, np. muzeum sztuki, hotelarstwa, tramwajów, radia czy poczty.

Najważniejsze obiekty w Helsinkach można zwiedzić w ciągu jednego dnia, dlatego będąc w Tallinie warto się tu wybrać na wycieczkę:)))

Ryga

Ryga -  stolica Łotwy,  największe miasto w krajach bałtyckich. Malowniczo ulokowana nad rzeką Dźwiną, nieopodal Zatoki Ryskiej, pełna średniowiecznych zabytków i secesyjnych budynków. Ryga to perła basenu Morza Bałtyckiego.

 W 1997 r. "Historyczne centrum Rygi" zostało wpisane na listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego UNESCO - zapis objął zarówno najstarsze obiekty hanzeatyckiej starówki z XIII-XV w., jak również najcenniejsze budowle XIX-wiecznych przedmieść: drewniane kościoły klasycystyczne na Przedmieściu Moskiewskim oraz jedyne w swoim rodzaju kamienice, reprezentujące miejscową odmianę secesji.

To, co przyciąga w to miejsce, to nastój Rygi. Wśród jej mieszkańców wyczuwalne jest pozytywne nastawienie do drugiego człowieka.  Wiele jest tutaj klimatycznych miejsc. Starówka pełna jest urokliwych kawiarenek i restauracji, jednak niestety ceny nie są zbyt niskie:(

Co warto zobaczyć w Rydze?

1. Dom Czarnogłowych – najpiękniejsza budowla placu Ratuszowego usytuowana na ryskim Starym Mieście wzniesiona na początku XIV wieku. Z pocz. XVII w. na jego fasadzie zainstalowany został zegar astronomiczny, a z końcem XIX w. w niszach umieszczono cztery figurki – dwie przedstawiające rzymskich bogów Neptuna i Merkurego i dwie symbolizujące Pokój oraz Jedność. Jego lokatorami do 1939 roku byli ruchliwi i jowialni czarnogłowianie, wnoszący w towarzyskie życie Rygi świąteczny nastrój. W czerwcu 1941 roku architektoniczny zespół Domu Czarnogłowych został zburzony. W czerwcu 1996 roku rozpoczęto jego odbudowę. Dawniej nazywany był Dworem Artusa. Było to  miejsce spotkań rycerstwa i bogatych mieszczan. Dziś jest to jedna z piękniejszych wizytówek Rygi.

2. Pomnik Ronalda - 7 metrowy posąg Ronalda,  który został wykonany w 1894 r. z wapienia, przez rzeźbiarza Augusta Volza i miał symbolizować potęgę oraz niezależność średniowiecznej Rygi. Jego kopia stoi obecnie pośrodku Placu Ratuszowego.

3. Pomnik Wolności - znajduje się w samym centrum Rygi, przy zachodnim krańcu Bulwaru Wolności. Stanowi symbol niepodległości Łotwy.  Został wzniesiony ze środków ofiarowanych przez naród w okresie pierwszego niepodległego państwa łotewskiego (1918 -1940)przez Ernestsa Štālbergsa. Odsłonięcie pomnika odbyło się w 1935 roku. Wybór lokalizacji pomnika nie był przypadkowy, w końcu to właśnie tutaj, aż do 1915 r., stał konny pomnik Piotra I Wielkiego. Pod koniec II wojny światowej Rosjanie planowali wysadzić Pomnik Wolności i tym samym przypieczętować włączenie Łotwy do ZSRR, ale ostatecznie planów tych nie wcielili w życie. Przypuszcza się, że monument został ocalony dzięki wstawiennictwu słynnej radzieckiej rzeźbiarki – Wiery Muchiny, która nie tylko pochodziła z Rygi, ale też była uczennicą Zālego. Aby jednak zmniejszyć znaczenie monumentu, na drugim końcu Bulwaru Wolności postawili Rosjanie pomnik Włodzimierza Lenina. Znaczący był jednak fakt, że Pomnik Wolności zwrócony był przodem w kierunku zachodnim (co odczytywano jako symbol jedności Łotwy z cywilizacją zachodnią), a pomnik Lenina – w kierunku wschodnim. Dziś na Bulwarze Wolności nie ma już pomnika Włodzimierza Lenina, a Pomnik Wolności znów stanowi symbol rzeczywistej niepodległości Łotwy. . Pomnik Wolności wzrusza i uczula każdego, ponieważ zawiera on oddźwięk wielonarodowy, a dla Łotysza jest to święte miejsce przejawu siły ducha narodu, miejsce zgromadzenia w czasie najważniejszych wydarzeń państwa łotewskiego.

Oglądając monument od razu rzuca się w oczy to, że jest on przepełniony symboliką. Na cokole znajduje się szereg kompozycji rzeźbiarskich – te wykonane z brązowego granitu przedstawiają „Pracowników umysłowych”, „Pracę”, „Rodzinę” i „Obrońców Ojczyzny”, a te wykonane z szarego granitu – „Człowieka zrywającego łańcuchy”, „Lāčplēsisa” (legendarnego herosa i bohatera łotewskiego eposu narodowego „Lāčplēsis”), „Wajdelotę” i „Matkę Łotwę”. Na cokole znajduje się też napis „Za Ojczyznę i Wolność”, natomiast powyżej wznosi się 42 – metrowy obelisk, zwieńczony miedzianą, kobiecą postacią, która trzyma w dłoniach trzy połączone gwiazdy. Kobieta to alegoria wolności, natomiast gwiazdy symbolizują trzy krainy historyczne Łotwy– Kurlandię (z Semigalią), Liwonię i Łatgalię.



 4. Kościół św. Piotra - jest jednym z największych zabytków architektury starej Rygi. W kronikach pojawia się o nim wzmianka już w 1209. Był to najważniejszy kościół w średniowiecznej Rydze. Znajdowała się przy nim jedna z starszych szkół w mieście. Widoczny  jest z każdego punktu Starówki dzięki wysokiej wieży. Zbudowany jest w stylu romańskim a przebudowany na gotyk. Kościół mocno ucierpiał podczas II wojny światowej, po której resztki dawnej drewnianej wieży kościoła zastąpiono nową, stalową. Na wieżę wchodzi się po 360 stopniach.

 Ze szczytu można podziwiać  piękną panoramę miasta.

5. Baszta prochowa (“Pulvertornis”)
zwana inaczej piaskową, pochodzi z 1330 r., broniła dostępu do głównej bramy miejskiej. Jedyna baszta z wszystkich baszt murów obronnych Rygi, która zachowała się do naszych dni. Wysokość baszty – 25,5m, grubość ścian – 3m. Dzisiejsza baszta została wzniesiona w 1650 roku na fundamencie poprzedniej baszty, która została zrujnowana w 1621 roku podczas ataku Szwedzkich wojsk. W baszcie prochowej do 1883 roku przechowywali różną broń. Kiedy zostały  zlikwidowane mury obronne miast, baszta została opuszczona i zamieszkały tam tylko gołębie.

Mury obronne miasta pierwotnie składały się z 28 wież i baszt obronnych. Prowadzą do małej Bramy Szwedzkiej, wykutej pod koniec panowania szwedzkiego w 1698 roku. Jedyna średniowieczna brama jako jedyna przetrwała do naszych czasów. Takich bram było w mieści osiem.

6. Trzej Bracia (Trīs brãli) - kompleks trzech średniowiecznych domów mieszkalnych przy ulicy Mazã Pils. Budynki zostały nazwane poprzez analogię do podobnych budynków w Tallinnie, które noszą nazwę Trzech Sióstr.
Najstarszy budynek znajdujący się z prawej strony zbudowany został w XV wieku i nosi wyraźne cechy późnego gotyku. Jest nieznacznie cofnięty względem pozostałych dwóch. Jest najstarszym zachowanym budynkiem mieszkalnym w Rydze. Środkowy “Brat” został zbudowany w 1646 roku. Data zakończenia została oznaczona metalowymi cyframi na wysokości drugiego piętra. Został zbudowany w stylu charakterystycznym dla XVII wiecznej Rygi. Najmłodszym z “Braci” jest wąski budynek z lewej strony kompleksu. Został zbudowany w XVII wieku jako kamienica czynszowa. Budynki zostały odnowione w latach pięćdziesiątych XX wieku. Obecnie w kompleksie mieści się siedziba Muzeum Architektury Łotwy.

7. Dom Kotów lub Koci Dom (łot. Kaķu nams) – budynek usytuowany na ryskim Starym Mieście na ulicy Meistaru 10, zbudowany w 1909 roku według projektu Friedrich'a Scheffel'a. Jest to secesyjny budynek stylizowany na architekturę średniowieczną. Jest głównie znany ze względu na rzeźby dwóch kotów z charakterystycznie wygiętymi grzbietami i uniesionymi ogonami. Rzeźby umieszczone są na dachu budynku.
Legenda głosi, że właściciel pięknej kamienicy, kazał umieścić figurki kotów w takiej pozie jakby załatwiały potrzeby fizjologiczne na dom nielubianego sąsiada.


8. Zamek Ryski - wznoszący się na prawym brzegu Dźwiny przy Placu Zamkowym,w północnej części Starego Miasta.  Powstał w latach 1330-1353 jako siedziba zakonu w Inflantach. W wyniku prac budowlanych w XVIII i XX stuleciu utracił swoje pierwotne gotyckie kształty i  powstał klasycystyczny, okazały pałac.

Obecnie urzęduje w nim prezydent kraju, ale mieszczą się w nim  także 3 muzea: Sztuki Obcej, Literatury i Historii Sztuki oraz Muzeum Historyczne Łotwy.
                     

       



9. Kościół Matki Boskiej Bolesnej -  kościół rzymskokatolicki znajdujący się w Rydze przy ul. Zamkowej. Kościół został zaprojektowany przez nieznanego architekta i wybudowany w latach 1784-1785. Mierzy on tylko 28 metrów długości, 14 metrów szerokości i 12 metrów wysokości.








10. Pomnik Muzykantów z Bremy  - przed wejściem do kościoła św. Piotra można znaleźć nietypowy pomnik czworga zwierząt: osła, psa, kota i koguta. Pomnik inspirowany jest baśnią braci Grimm i reprezentuje Muzyków z Bremen. Został  postawiony dla uczczenia partnerstwa miast – Rygi i Bremy. Według legendy pogłaskanie jednego ze zwierząt po pyszczku ma przynosić szczęście, stąd dwa z nich (będące w zasięgu ręki) są dość mocno wytarte. Jak widać mi szczęście powinno służyć;)






W Rydze jest sporo miejsc do zwiedzania, m.in. Muzeum Motoryzacji, Kościół św. Jakuba, budynek Parlamentu, Mała i Wielka Gildia Kupiecka, Katedra Luterańska, Pałac Kultury i Nauki, Synagoga Miejska, Uniwersytet Łotewski, Katedralna Cerkiew pod wezwaniem Narodzenia Pańskiego, Wieża Telewizyjna, Akademia Nauk Łotwy, Most Zakochanych, Ogród Vermanes, Muzeum Okupacji, Ryski Mezaparks, Kościół św. Gertrudy itd.

Jednakże wielką przyjemnością jest po prostu pospacerowanie wąskimi uliczkami, gdzie co chwilę odkrywa się  urokliwe zaułki ryskiej starówki. Na każdym kroku spotykamy zabytkowe budowle, stare spichlerze, opustoszałe placyki, dziedzińce. Wzrok przyciąga słynna ryska secesja, bo nie bez powodu Ryga nazywana jest miastem secesji. Architektura historycznego centrum miasta jest dostojna i bogato dekorowana. Wzrok przyciągają przepiękne kamieniczki i kamienice mieszczańskie.



Mało kto wie, ale to właśnie w Rydze po raz pierwszy na świecie ustawiono przed Świętami Bożego Narodzenia na miejskim placu przed ratuszem choinkę!!!! 27 listopada 2011 roku mieszkańcy Rygi postanowili uczcić 501 rocznicę tego wydarzenia i w związku z tym zorganizowali " Paradę choinek".  W mieście ustawiono aż 47 różnego rodzaju, i z różnych materiałów choinek! Jedną z nich można podziwiać przez cały rok na ryskiej starówce.

 W pobliżu choinki można dostrzec wiele przeróżnych zwierzątek wykonanych z kamienia.

Pamiętam, że bardzo duże wrażenie na mnie wywarła kampania dotycząca aborcji. W samym centrum Rygi, miejscu bardzo popularnym i ruchliwym, na chodniku znajduje kilkanaście odlewów noworodków!
Przy każdym dziecku jest tabliczka z informacją po łotewsku, rosyjsku i angielsku (pisana w pierwszej osobie!), dlaczego dziecko się nie urodziło. Ludzie przystają, niektórzy kładą kwiaty, milczą. Według mnie takie przedstawienie problemu aborcji niezwykle oddziałuje na wyobraźnie i składnia do zastanowienia....

                                     Jak widać nie tylko Zachód zachwyca!!!! :)

                      Miejsce pełne barw!!!